یک عصب‌شناس می‌گوید گوش‌ دادن به یک قطعه موسیقی کلاسیک چند صد ساله می‌‌تواند راز موفقیت انجام دادن کارهایی باشد که مدت‌ها است فهرست کرده‌اید، اما تمرکز لازم را برای انجام دادن آن‌ها ندارید.

فردریک فابریتیوس، نویسنده کتاب «محیط کار دوستدار مغز»، می‌گوید که به مدت چند دهه، گوش دادن به قطعه کلاسیک «واریاسیون‌های گلدبرگ» اثر یوهان سباستین باخ، آهنگساز آلمانی قرن هجدهم، راهکار او برای تمرکز بوده است. او در یکی از مصاحبه‌های اخیرش گفت: «وقتی باید تمرکز کنم، همیشه به همان موسیقی گوش می‌دهم و بلافاصله به حالت تمرکز می‌رسم.»

به‌ گزارش نیویورک‌پست، او در مورد نحوه عملکرد این موسیقی بر تمرکز توضیح می‌دهد: «در واقع شما می‌توانید مغزتان را طوری عادت دهید که هر بار که می‌خواهید تمرکز کنید، با گوش دادن به همان موسیقی وارد حالت تمرکز عمیق شود. این کار در واقع یک آیین برای مغز شما ایجاد می‌کند و ارتباط بسیار قوی‌ به وجود می‌آورد.»

راهبرد فابرایتیوس ساده است: هر بار که نیاز به تمرکز دارید، همان موسیقی را پخش کنید تا مغز شما یاد بگیرد شنیدن نت‌های اولیه آن را با «وقت تمرکز کردن است»، ارتباط دهد.

اما آیا باخ واقعا بهترین همراه مطالعه است؟

به گفته دکتر ارین هانون، استاد روانشناسی دانشگاه نوادا، موسیقی کلاسیک انتخاب خوبی است، اما تنها گزینه نیست.

هانون انواع موسیقی با «ضرباهنگ آرام تا متوسط، با لحن و ساختار ریتمیک نسبتا قابل پیش‌بینی و سطوح پایین‌تر نویز و ناهنجاری‌های آشفته، مانند جیغ زدن» را توصیه می‌کند. به عبارت دیگر، هرچه ملودی کمتر آشفته باشد، راحت‌تر می‌توان روی کار متمرکز ماند.

اما آنچه برای یک فرد موثر است، ممکن است برای دیگری کارساز نباشد.

به گفته هانون، تاثیر موسیقی بر حالت روانی و تمرکز برای هر فرد ممکن است متفاوت باشد و احتمالا هیچ ژانر موسیقی‌ وجود ندارد که برای همه ما در افزایش تمرکز مفید باشد.

یک نظرسنجی در سال ۲۰۲۲ هم این موضوع را تایید می‌کند.

بر اساس نظرسنجی «وان پل»‌‌ (OnePoll‌)‌ که به نمایندگی از «سی‌اس‌یو گلوبال» (CSU Global)، یک دانشگاه مجازی در آمریکا، انجام شد، افرادی که هنگام مطالعه موسیقی گوش می‌دهند، احتمالا معدل نمرات تحصیلی آن‌ها بالاتر از متوسط است.

 دکتر کریستینا آگنت، مدیر برنامه آموزش و یادگیری سی‌اس‌یو گلوبال، گفت: «گوش دادن به موسیقی حین مطالعه در بهبود تمرکز برخی دانشجویان موثر است.» 

این گزارش همچنین نشان داد که دانشجویان جوان‌تر بیشتر به گوش دادن به موسیقی هنگام مطالعه علاقه دارند. به طوری که ۵۸ درصد افراد ۱۸ تا ۲۵ ساله گفتند که هنگام مطالعه موسیقی گوش می‌دهند، در حالی که فقط ۴۱ درصد افراد ۵۸ تا ۷۶ ساله همین کار را می‌کردند.

نکته دیگر این بود که همه هم موسیقی‌ها کلاسیک گوش نمی‌دادند. پاسخ‌دهندگان به‌عنوان آهنگ‌های موردعلاقه خود برای مطالعه از ترانه «کنار رودخانه»‌ (Riverside) اگنس اوبل و «طرح خدا» (God’s Plan) دریک نام بردند.

با این حال برای فابرایتیوس، واریاسیون‌های گلدبرگ باخ سرود نهایی تمرکز شناخته می‌شود. او تاکید می‌کند که با هدف تمرکز، به موسیقی‌های بلند و شلوغ دیسکو یا تکنو گوش ندهید. بلکه به سراغ موسیقی‌های کلاسیک آرامش‌بخش و ترجیحا بی‌کلام‌ بروید، نه چیزی که ممکن است حواس شما را پرت کند.